Waarom treedt haaruitval op tijdens de perimenopauze (en wat kun je eraan doen)?

Zie je opeens meer haren in het doucheputje of aan je borstel dan normaal? Je verbeeldt het je niet. Dunner wordend haar is een veelvoorkomend - maar zelden besproken - symptoom van de perimenopauze. Voor veel vrouwen komt het als een schok, zeker omdat er al genoeg andere dingen spelen: stemmingswisselingen, opvliegers en onvoorspelbare cycli. Toch is het de werkelijkheid: haaruitval heeft hormonale oorzaken en er zijn stappen die je kunt zetten om je haar én je zelfvertrouwen te ondersteunen.

Inhoudsopgave

1. Waarom veroorzaakt de perimenopauze haaruitval?

2. Hoe ziet haaruitval in de perimenopauze eruit?

3. Alledaagse manieren om je haar te ondersteunen

4. Behandelingen en professionele hulp

5. Wanneer medisch advies nodig is

Waarom veroorzaakt de perimenopauze haaruitval?

De perimenopauze is een periode van hormonale veranderingen, en hormonen zijn nauw verbonden met de gezondheid van je haar. Oestrogeen en progesteron, twee hormonen die gaan dalen, werken normaal gesproken beschermend: ze houden haren langer in de groeifase. Als deze hormonen afnemen, groeit haar trager en valt het sneller uit.

Tegelijkertijd kunnen androgenen (mannelijke hormonen die vrouwen óók aanmaken) sterker aanwezig zijn. Wie gevoeliger is voor deze hormonen, kan merken dat de haarzakjes kleiner worden, waardoor het haar dunner en fijner uitgroeit. Ook erfelijkheid speelt een rol: komt haaruitval in je familie vaker voor rond de midlife, dan heb je zelf ook meer kans hier last van te krijgen.

Symptomen van haaruitval in de perimenopauze

Haaruitval die samenhangt met de perimenopauze ontstaat meestal niet van de ene op de andere dag. Het begint vaak geleidelijk, met kleine maar duidelijke veranderingen.

• Geleidelijke verdunning: Je merkt misschien dat je haar minder vol aanvoelt dan vroeger, vooral bij de kruin of de slapen.

• Breder wordende scheiding: Veel vrouwen zien dat hun scheiding opvallender wordt doordat de haardichtheid afneemt.

• Meer haarverlies: Extra haren in het doucheputje, op je kussen of aan je borstel kunnen een vroeg signaal zijn.

• Veranderde textuur: Haar kan fijner, brozer of gevoeliger voor breuk aanvoelen.

• Langzamere groei: Nieuw haar doet er langer over om terug te komen, waardoor je totale haardos dunner lijkt.

Onthoud dat deze veranderingen per persoon verschillen. Bij sommige vrouwen blijft het beperkt tot lichte verdunning, terwijl anderen meer uitgesproken haarverlies zien. Factoren zoals stress, ziekte of voedings­tekorten kunnen de klachten bovendien versterken.

Alledaagse manieren om je haar te ondersteunen

Je kunt hormonale veranderingen niet tegenhouden, maar kleine gewoontes helpen wel om je haar sterker te houden:

• Zachte verzorging: Vermijd hard borstelen, strakke kapsels en veel hitte van stylingtools. Je haar is nu gevoeliger, dus behandel het voorzichtig.

• Gebalanceerde voeding: Eiwitten, ijzer, vitamine D en omega-3 vetzuren zijn belangrijk voor haargroei. Denk aan eieren, linzen, groene bladgroenten en vette vis.

• Stress verminderen: Een hoog cortisolniveau (stresshormoon) versnelt haaruitval. Yoga, meditatie of simpelweg een dagelijkse wandeling kunnen al verschil maken.

• Gezonde hoofdhuid: Sterk haar begint bij de basis. Een korte hoofdhuidmassage verbetert de doorbloeding en stimuleert de haarzakjes.

Behandelingen en professionele hulp

Helpen dagelijkse gewoontes niet genoeg, dan zijn er behandelingen die je kunt overwegen. Lokale middelen zoals minoxidil worden vaak voorgeschreven bij vrouwelijke haaruitval. Sommige vrouwen kijken ook naar lasertherapie of medicatie op recept - altijd in overleg met een arts.

Wie liever zonder hormonen werkt kan baat hebben bij supplementen met bijvoorbeeld biotine, zink of collageen. Het bewijs verschilt, maar bij tekorten kunnen ze ondersteunen. Overleg wel altijd eerst met een zorgverlener voordat je supplementen toevoegt.

Wanneer medisch advies nodig is

Haaruitval kan soms meer betekenen dan hormonale veranderingen. Verlies je plotseling veel haar, ontstaan er kale plekken of heb je tegelijk klachten als extreme vermoeidheid, huidproblemen of een onregelmatige hartslag, laat je dan controleren op bijvoorbeeld een schildklieraandoening of bloedarmoede.

Zelfs als het “alleen maar” perimenopauze is, kan een gesprek met een arts of vrouwengezondheidsspecialist rust geven en zorgen voor advies dat echt bij jou past.

Belangrijk om te onthouden

• Haaruitval in de perimenopauze komt vaak voor en hangt samen met dalende oestrogeen- en progesteronspiegels en een grotere gevoeligheid voor androgenen.

• Het gaat meestal om geleidelijke verdunning, niet om plotselinge kale plekken.

• Goede voeding, zachte verzorging, stressvermindering en hoofdhuidgezondheid kunnen haarverlies afremmen.

• Behandelingen zoals minoxidil en bepaalde supplementen kunnen ondersteunen, maar overleg altijd met een professional.

• Is haaruitval ernstig of gaat het samen met andere klachten? Zoek medisch advies.

Referenties:

Karishma Desai, Bianca Almeida, Mariya Miteva; Understanding Hormonal Therapies: Overview for the Dermatologist Focused on Hair. Dermatology 31 August 2021; 237 (5): 786–791. https://doi.org/10.1159/000512888

Mirmirani, P. (2011), Hormonal changes in menopause: do they contribute to a ‘midlife hair crisis’ in women?. British Journal of Dermatology, 165: 7-11. https://doi.org/10.1111/j.1365-2133.2011.10629.x

Levy, L. L., & Emer, J. J. (2013). Female pattern alopecia: current perspectives. International journal of women's health, 5, 541–556. https://doi.org/10.2147/IJWH.S49337

Olsen, E. (2008). Female Pattern Hair Loss. In: Blume-Peytavi, U., Tosti, A., Trüeb, R. (eds) Hair Growth and Disorders. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-540-46911-7_10