33 symptomen van de perimenopauze: de complete gids

Perimenopauze kan voelen als een puzzel waar je nooit om hebt gevraagd. De ene dag lijkt alles gewoon goed te gaan, de volgende nacht lig je om drie uur klaarwakker of schiet je vol tranen bij een reclame. Je vraagt je af: is dit stress? Begint er een burn-out? Of zou het de perimenopauze zijn?

Het lastige is dat er geen simpele bloedtest bestaat die het meteen bevestigt. Artsen kijken vooral naar je leeftijd en je klachten. Daarom hebben we deze gids gemaakt: 33 veelvoorkomende symptomen van de perimenopauze, overzichtelijk bij elkaar gezet. Zo herken je sneller wat er in je lichaam gebeurt, en voel je je hopelijk minder alleen in dit proces.

Goed om te weten: de meeste vrouwen krijgen niet álle klachten. Symptomen komen en gaan vaak in fases, en sommige verdwijnen vanzelf weer. Dit overzicht helpt je om verbanden te zien en te begrijpen dat veel van wat je ervaart een logische plek heeft binnen de perimenopauze.

Inhoudsopgave

1. Welke soorten perimenopauze-symptomen zijn er?

2. Vasomotorische symptomen (opvliegers, nachtelijk zweten, hartkloppingen)

3. Psychologische symptomen (stemmingswisselingen, angst, laag zelfbeeld)

4. Lichamelijke symptomen (hoofdpijn, gewrichtspijn, gewichtstoename, vermoeidheid)

5. Urogenitale symptomen (vaginale droogheid, blaasproblemen, pijn bij seks)

6. Belangrijkste inzichten

Welke soorten perimenopauze-symptomen zijn er?

• Vasomotorisch: gerelateerd aan veranderingen in de bloedvaten en temperatuurregeling.

• Psychologisch: beïnvloeden je stemming, emoties en mentale welzijn.

• Somatisch (lichamelijk): hebben invloed op je energie en verschillende lichaamsfuncties.

• Urogenitaal: verbonden met seksuele gezondheid, blaasfunctie en de bekkenbodem.

Deze indeling maakt de lange lijst hieronder wat overzichtelijker.

Vasomotorische symptomen

Opvliegers: Een plotselinge, intense warmte die vanuit je borst of gezicht door je hele lichaam trekt. Vaak gaat dit samen met rood worden en hevig zweten. Opvliegers zijn een van de bekendste klachten van de perimenopauze en kunnen maanden tot soms jaren blijven terugkomen.

Nachtelijk zweten: Eigenlijk hetzelfde als een opvlieger, maar dan in je slaap. Het wakker worden - klam of doorweekt - is vermoeiend en verergert vaak andere klachten, zoals moeheid en brain fog.

Hartkloppingen: Een snelle of bonzende hartslag kan samenhangen met hormoonschommelingen. Meestal onschuldig, maar laat het altijd checken om hartproblemen uit te sluiten.

Psychologische symptomen

Stemmingswisselingen en prikkelbaarheid: Schommelend oestrogeen beïnvloedt serotonine en dopamine - je “gelukshormonen”. Het ene moment voel je je prima, het volgende ben je verdrietig of boos.

Angst en paniekaanvallen: Veel vrouwen beschrijven een constante onderliggende spanning, die soms uitmondt in paniek. Dalend progesteron speelt hier vaak een rol.

Somberheid en laag zelfbeeld: Voor sommige vrouwen voelt de perimenopauze als een periode van afstand, vlakheid of twijfel. Wie eerder depressieve klachten heeft gehad, is hier gevoeliger voor.

Huilbuien en gevoeligheid: Zelfs als je normaal niet snel in tranen uitbarst, kun je merken dat je sneller geëmotioneerd raakt. De tranen komen gemakkelijker, en hoewel dat soms lastig voelt, kan een huilbui ook opluchten en spanning loslaten.

Brain fog en concentratieproblemen: Woorden kwijt zijn midden in een zin, of taken niet meer overzien - het gebeurt vaak. Hormonen en gebroken nachten liggen meestal aan de basis.

Lichamelijke symptomen

Veranderingen in je cyclus: Onregelmatig, lichter of juist zwaarder bloedverlies is vaak het eerste signaal. Raadpleeg je arts bij extreem hevige menstruaties.

Gewichtstoename: Vooral rond de buik, door veranderingen in vetverdeling, spiermassa en insulinegevoeligheid.

Slaapproblemen: Moeite met inslapen, midden in de nacht wakker worden en niet meer kunnen slapen - vaak verergerd door nachtelijk zweten.

Vermoeidheid: Niet vreemd met alles wat er gaande is. Veel vrouwen beschrijven een constante uitputting, zelfs als ze “alles goed doen”.

Hoofdpijn en migraine: Hormoonwisselingen kunnen hoofdpijn of migraine uitlokken of verergeren. Bijhouden wanneer het optreedt kan patronen zichtbaar maken.

Huid- en haarveranderingen: Droge huid, jeuk, acne of dunner wordend haar komen vaak voor als oestrogeen afneemt.

Gewrichts- en spierpijn: Oestrogeen beschermt je gewrichten en werkt ontstekingsremmend. Minder oestrogeen betekent vaak meer pijnklachten.

Spijsverteringsklachten: Opgeblazen gevoel, tragere spijsvertering of nieuwe intoleranties komen regelmatig voor. Hormonen beïnvloeden namelijk ook je darmen.

Rusteloze benen, tintelingen of jeuk: Vreemde sensaties in huid of ledematen zijn minder bekend, maar wel mogelijk.

Veranderingen in zicht en droge ogen: Lang achter een scherm helpt niet, maar hormonen spelen ook mee in de droogheid en irritatie.

Veranderingen in lichaamsgeur: Hormoonschommelingen kunnen je natuurlijke geur veranderen - veel vrouwen merken dit tijdens een opvlieger.

Urogenitale symptomen

Verminderd libido: Dalende hormonen, stress en vermoeidheid maken dat je zin in seks minder wordt.

Vaginale droogheid en ongemak: Dunner wordend weefsel kan pijn, irritatie of ontstekingen veroorzaken.

Pijn bij seks: Vaak door droogheid of spanning, maar goed te verhelpen met glijmiddel, gels of hormoontherapie.

Blaasproblemen en terugkerende blaasontstekingen: Een verzwakte bekkenbodem kan leiden tot incontinentie, aandrang of infecties.

Vaginale verzakking: Komt minder vaak voor, maar kan optreden doordat de steun van de bekkenbodem vermindert.

Belangrijkste inzichten

• Perimenopauze kent een breed scala aan klachten - geen vrouw ervaart het precies hetzelfde.

• De symptomen zijn onder te verdelen in vier hoofdgroepen: vasomotorisch, psychologisch, lichamelijk en urogenitaal.

• Vaak merk je maar een paar symptomen op, en veel klachten verbeteren na verloop van tijd of met behandeling.

• Leefstijl, therapie, supplementen of hormoontherapie kunnen allemaal verlichting geven.

Kortom: herken je jezelf in meerdere van deze klachten, dan beeld je je niets in. De perimenopauze is echt - en er is ondersteuning beschikbaar. Je hoeft er niet alleen doorheen te ploeteren.

Referenties:

Aras, S. G., Grant, A. D., & Konhilas, J. P. (2025). Clustering of > 145,000 symptom logs reveals distinct pre, peri, and menopausal phenotypes. Scientific reports, 15(1), 640. https://doi.org/10.1038/s41598-024-84208-3

Hemachandra, C., Taylor, S., Islam, R. M., Fooladi, E., & Davis, S. R. (2024). A systematic review and critical appraisal of menopause guidelines. BMJ sexual & reproductive health, 50(2), 122–138. https://doi.org/10.1136/bmjsrh-2023-202099

Lyndaker, C., & Hulton, L. (2004). The influence of age on symptoms of perimenopause. Journal of obstetric, gynecologic, and neonatal nursing : JOGNN, 33(3), 340–347. https://doi.org/10.1177/0884217504264872

Santoro, N., Roeca, C., Peters, B. A., & Neal-Perry, G. (2021). The Menopause Transition: Signs, Symptoms, and Management Options. The Journal of clinical endocrinology and metabolism, 106(1), 1–15. https://doi.org/10.1210/clinem/dgaa764

Liu, X., Zhang, X., Wang, D., Zhou, J., & Li, Y. (2025). Investigation of the quality of life and influencing factors among perimenopausal women. Archives of gynecology and obstetrics, 312(4), 1253–1265. https://doi.org/10.1007/s00404-025-08116-1